Limes

Romeinse Limes in Bodegraven

Van ca de 1e eeuw na Christus heeft Nederland ongeveer 400 jaar deel uit gemaakt van het Romeinse Rijk. Na mislukte pogingen om ook Noord-Nederland te onderwerpen, kozen de Romeinen voor de Oude Rijn als noordelijke grens van hun rijk. Deze grens, de zogenaamde “Romeinse Limes” liep grofweg van Katwijk naar Nijmegen en was ongeveer 120 kilometer lang. Op de Zuidoever van deze rivier ontstond een uitgebreid bewakingssysteem van forten (castella) en wachttorens.

De Limes wordt wel eens het grootste archeologische monument van Europa genoemd.

Omdat de Limes in Nederland niet een doorlopende muur was maar vele verschijningsvormen kende, is de grens vandaag de dag niet altijd makkelijk terug te vinden. Wél heeft de concentratie van activiteit rond de grens een rijkdom aan archeologisch materiaal in de bodem achtergelaten. In de afgelopen twee eeuwen hebben er verschillende opgravingen en onderzoeken plaats gevonden. Zo is er, stukje bij beetje, een beeld ontstaan van hoe de Limes er uit heeft gezien in Nederland. Water speelde hierbij een belangrijke rol. Daarnaast is ontdekt waar verschillende castella, wachttorens en legerplaatsen stonden.

De Neder-Germaanse Limes – de voormalige grens van het Romeinse Rijk is een uniek en onvervangbaar monument met universele waarde voor de mensheid. Daarom wordt deze grens door Nederland en ook namens Duitsland voorgedragen voor plaatsing op de UNESCO-Werelderfgoedlijst.

De verwachting is dat in juli 2021, tijdens de jaarlijkse vergadering van het World Heritage Comité van UNESCO, een besluit wordt genomen over de nominatie. Als het besluit positief is, krijgt de Romeinse Limes de status van Werelderfgoed.


Romeinen in Bodegraven

Tussen de castella in Woerden en Zwammerdam bouwden de Romeinen waarschijnlijk een klein castellum in Bodegraven op de plek waar het veenriviertje “Oude Bodegrave” uitmondde in de Rijn. Bij de Willemstraat en iets verderop langs de Oud Bodegraafseweg zijn door archeologen de funderingen gevonden van een houten poortgebouw en delen van een aarden verdedigingswal. Van een prachtige vergulde ruiterhelm gevonden in de put van Broekhoven, staat sinds een aantal jaar een replica bij de Willemstraat.


Digitale Limeskaart



De digitale limeskaart is een gereconstrueerd satellietbeeld van de limes en biedt een Google Earth-aanblik van het landschap rond het jaar 200 na Christus. De kaart is interactief en bevat informatie over locaties en vondsten en is zichtbaar te maken met informatieve lagen van Google Maps en de Peutingerkaart.

U kunt de kaart vinden op Romeinen.nl

Neder-Germaanse Limes op weg naar werelderfgoed.



De Neder-Germaanse Limes is weer een stap verder op weg naar inschrijving op de Werelderfgoedlijst van UNESCO dankzij een positief advies van ICOMOS (the International Council on Monuments and Sites). Eind juli neemt het Werelderfgoedcomité op de Werelderfgoedconventie in China uiteindelijk het besluit of de Neder-Germaanse Limes zal worden opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.


Lees verder:
Neder-Germaanse Limes op weg naar werelderfgoed (erfgoedhuis-zh.nl)


Projecten SHKB

De stichting Historische kring Bodegraven heeft zich tot doel gesteld om gedane vondsten met betrekking tot de Limes beter onder de aandacht te brengen van de Bodegravers.

Daartoe hebben ze twee projecten gerealiseerd:

Het plaatsen van vijf grote replica’s van Romeinse munten en het vloektablet aan de gevel van het appartementencomplex Ford26 (Oud Bodegraafseweg). Verder is er een informatiebord aan de gevel aangebracht die de Romeinse geschiedenis van Bodegraven weergeeft.

In de bestrating voor het appartementencomplex is er een Romeins mozaïek aangebracht.

Oud Bodegraafseweg

Luister hier naar een podcast met John de Vries over de 
ROMEINSE VONDSTEN IN BODEGRAVEN

John is een actieve vrijwilliger met een groot hart voor de Romeinse Limes. Ik sprak hem een aantal jaar geleden bij de Limestentoonstelling in Nigrum Pullum, waar hij op dinsdag vrijwilliger is. Daarnaast is hij vrijwilliger bij Operatie Zwammerdamschepen in Museumpark Archeon.

 

Limeswandeling in Bodegraven

Er is regelmatig een limes wandeling waarbij een gids van de SHKB uitleg geeft over het Romeins verleden van Bodegraven. Voorafgaand wordt er een filmpje vertoond in de Nova Bioscoop.

I.v.m. de corona maatregelen staat dit even in de halt. Houd u deze website, onze Social Media en regionale kranten in de gaten voor de data.

U kunt deze wandeling ook zelfstandig maken. Kijk daarvoor op deze website op de pagina Zelf-verkennen/romeins-bodegraven

 

Teksten van deze pagina John de Vries (SHKB)

"Een zoektocht naar de Romeinen in Bodegraven" geschreven door Pierre van Grinsveen van de Archeologische Vereniging Nederland afdeling Rijnstreek.

In het bijna 50 pagina rijk geïllustreerd boekje wordt aandacht besteed aan de verschillende opgravingen waarbij o.a. een poortgebouw van een castellum zijn ontdekt en dat alles ook in de context hoe het landschap in die tijd rond Bodegraven er heeft uitgezien.
Het boekje is verkrijgbaar via de Historische Kring Bodegraven en bij de AWN-afdeling Rijnstreek.
tuur daarvoor een email naar:
Historisch Kring Bodegraven: info@historischekringbodegraven.nl of
AWN-afdeling Rijnstreek: awnrijnstreek@yahoo.com
De kosten bedragen € 5 exclusief de verzendkosten.